Arytmometr

1. – część składowa procesora komputera, zwana także jednostką arytmetyczno-logiczną, w której wykonywane są operacje arytmetyczne (dodawanie, odejmowanie, dzielenie, mnożenie) oraz logiczne na liczbach pobieranych z pamięci operacyjnej. Podstawowymi elementami arytmometru są: sumator, który wykonuje operację dodawania oraz pozostałe operacje arytmetyczne przez sprowadzanie ich do dodawań i prostych operacji pomocniczych, takich jak przesunięcie liczby, przekształcenie z systemu zwykłego w system negacji lub uzupełnień; rejestry, w których przechowuje się liczby na czas wykonywania operacji oraz wyniki obliczeń; układ sterowania, który kieruje pracą sumatora i rejestrów, wymianą danych między rejestrami i innymi urządzeniami procesora. W komputerach o dużej szybkości obliczeń stosuje się odrębne układy do wykonywania poszczególnych operacji arytmetycznych. W przypadku przedstawiania liczb ze zmiennym przecinkiem operacje arytmetyczne wykonuje się na drodze programowej, za pomocą makrorozkazów, bądź też arytmometr jest wyposażony w specjalnie do tego celu przeznaczone układy.
2. – urządzenie mechaniczne lub elektromechaniczne do wykonywania działań arytmetycznych. Ręczna maszyna kalkulacyjna, przeznaczona do wykonywania 4-6 działań arytmetycznych (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie). Ze względu na sposób wprowadzania danych wyróżnia się arytmometry dźwigniowe i klawiszowe, zaś z uwagi na zastosowany napęd lub układ przy wykonywaniu działań – mechaniczne, elektromechaniczne i elektroniczne. Arytmometry wykorzystywane były przy pracach rachunkowych w biurach oraz do obliczeń w pracach projektowych.
Arytmometr dźwigniowy – maszyna kalkulacyjna, w której wprowadzanie danych wejściowych odbywa się przez odpowiednie nastawienie dźwigni dla poszczególnych pozycji liczby. Napęd mechanizmu liczącego arytmometru dźwigniowego realizowany jest ręcznie przez obrót korbki – wynik odczytywany jest z mechanizmu rejestrującego.
Arytmometr elektromechaniczny – maszyna kalkulacyjna, której napęd podczas obliczeń realizowany jest za pomocą silnika elektrycznego.
Arytmometr elektroniczny – maszyna kalkulacyjna zbudowana z elementów elektronicznych. Bardziej doskonałe arytmometry elektroniczne umożliwiają obliczanie wartości funkcji trygonometrycznych, wykonywanie obliczeń statystycznych, a także realizację prostych programów. Arytmometry elektroniczne umożliwiają automatyczne ustawianie przecinka i wykonywanie zaokrągleń.
Arytmometr klawiszowy – maszyna kalkulacyjna, w której wprowadzanie danych wejściowych odbywa się za pomocą 10-12-klawiszowej klawiatury (klawisze 1-9, 0, 00, 000). Wyniki odczytywane są z mechanizmu rejestrującego (licznika rezultatów). W zależności od sposobu realizacji obliczeń napęd arytmometru klawiszowego może być mechaniczny (napęd ręczny) lub elektromechaniczny (napęd od silnika elektrycznego).
Arytmometr mechaniczny – maszyna kalkulacyjna, w której proces obliczeń realizowany jest przez mechanizm napędzany ręcznie za pomocą korbki. Arytmometr mechaniczny przeznaczony jest do wykonywania mnożenia, jednakże można przy jego użyciu realizować również dodawanie, odejmowanie i dzielenie.
Arytmometr równoległy – arytmometr procesora, w którym wszystkie cyfry jednej lub obu liczb wprowadza się jednocześnie i wykonuje się operację arytmetyczną lub logiczną na wszystkich pozycjach liczby.
Arytmometr szeregowy – arytmometr procesora, w którym wprowadzanie i wyprowadzanie liczb przeprowadza się pozycja za pozycją, a operacje wykonuje się również kolejno dla każdej pozycji.
Arytmometr z blokami funkcjonalnymi – arytmometr procesora, w którym określone operacje (np. dodawania, mnożenia, dzielenia, logiczne, przesuwania itp.) realizują wyodrębnione bloki układu. Rola układu sterowania arytmometru z blokami funkcjonalnymi sprowadza się do kierowania liczb do odpowiednich bloków zgodnie z intencją kodu części operacyjnej rozkazu i przekazania sterowania wykonania tej operacji do tego bloku. Szybkość działania arytmometru z blokami funkcjonalnymi jest bardzo duża w porównaniu z szybkością innych arytmometrów.
Arytmometr z uniwersalnym sumatorem – arytmometr procesora, w którym operacje arytmetyczne i logiczne realizowane są przy użyciu sumatora i który ponadto zawiera szereg układów wykonujących pomocnicze operacje, jak np. przesuwanie, przyjmowanie i wysyłanie liczb, zmiana sposobu przedstawiania liczby (na system negacji lub uzupełnień). Układ sterowania arytmometru z uniwersalnym sumatorem ustala na podstawie kodu części operacyjnej rozkazu odpowiednie uszeregowanie sygnałów zapewniających realizację danej operacji arytmetycznej za pomocą operacji elementarnych.

Użytkownicy trafili tutaj szukając: arytmometr, arytrometr, arytrometr obrazy, arytmometr w procesorze, arytmometr z korbką, sumator mechaniczny reczny