– serwis internetowy, który w znacznej mierze jest tworzony lub współtworzony przez społeczność internautów skupionych w grupy osób o podobnych zainteresowaniach lub w ramach grup osób sobie znanych (bądź to w świecie realnym bądź tylko znanych sobie na odległość przez Internet). Serwis społecznościowy ma za zadanie umożliwić kontakt między użytkownikami (poprzez czaty, komunikatory, fora, listy dyskusyjne, blogi, prywatne wiadomości itp.), dzielenie się informacjami, zainteresowaniami, podejmowanie wspólnych inicjatyw.
Podstawą serwisów społecznościowych (poza pewnymi wyjątkami) jest stworzenie własnego profilu osobowości, w którym umieszczamy informację o własnej osobie i umożliwiamy odnalezienie swojego profilu przez innych użytkowników, np. naszych znajomych lub osoby o podobnych zainteresowaniach. Portale zazwyczaj umożliwiają ustawienie widoczności poszczególnych informacji w profilu w zależności od tego, czy przeglądający jest naszym znajomym czy zupełnie obcą nam osobą.
Pierwszymi serwisami społecznościowymi były: Classmates.com (uruchomiony w 1995 roku w celu utrzymania kontaktów ze znajomymi ze szkoły, poprzednik serwisu nasza-klasa.pl) oraz SixDegrees.com (uruchomiony w 1997 roku do kontaktu z rodziną i znajomymi).
Serwis społecznościowy może mieć charakter otwarty – każdy może się do niego zapisać (tzw. external social networking lub ESN) lub charakter zamknięty – aby się do niego zapisać potrzebujemy zaproszenia od użytkownika tego serwisu (tzw. internal social networking – ISN – np. kiedyś grono.net lub linkedin.com lub serwisy w wersji testowej lub beta).
Do najpopularniejszych serwisów społecznościowym możemy zaliczyć:
– nasza-klasa.pl (polski serwis społecznościowy nr 1 w Polsce, skupiający użytkowników wokół klas szkolnych)
– facebook.com (portal o zasięgu globalnym, dostępny w kilkunastu językach, dostępnych jest wiele dodatkowych aplikacji poszerzających jego możliwości)
– Twitter.com – społecznościowy serwis mikroblogowy
– blip.pl – polski odpowiednik Twittera
– myspace.com (serwis społecznościowy skupiony głównie wokół twórców i fanów muzyki)
– Bebo.com (w Polsce prawie w ogóle nieznany)
– Orkut (w Polsce prawie w ogóle nieznany)
– Hi5 (w Polsce prawie w ogóle nieznany)
– Ludzie.Onet.pl – serwis społecznościowy największego portalu w Polsce zintegrowany z wszystkimi serwisami Onet.pl
– digg.com
– del.icio.us
– wykop.pl
Serwisy społecznościowe możemy podzielić na następujące grupy:
Ponieważ serwisy społecznościowe na stałe wprowadziły poważne zmiany w kulturze, tradycji, kontaktach społecznych i życiu milionów ludzi toteż znalazły się pod lupą socjologów, którzy badają różne aspekty socjologiczne związane ze społecznościami internetowymi.
Najpoważniejsze dylematy i problemy związane z powstaniem portali związane są z: