(ang. Hard Disk Drive) – magnetyczny nośnik danych o dużej pojemności, obecnie najczęściej stosowane urządzenie pamięci masowej.
Najważniejszymi parametrami dysków twardych są: pojemność (od kilkudziesięciu-kilkuset megabajtów na początku lat dziewięćdziesiątych do kilkuset megabajtów lub nawet jednego terabajta w roku 2007), czas dostępu (minimalny, maksymalny, średni mierzony w milisekundach), szybkość transmisji danych (w megabajtach na sekundę), prędkość obrotowa talerzy dysku (od 5400 do 10 000 obrotów na minutę) oraz gwarantowany okres bezawaryjnej pracy (MTBF).
Dysk zbudowany jest z hermetycznej obudowy, w której znajduje się jeden lub kilka talerzy pokrytych kilkumikrometrową warstwą ferromagnetyczną. Podczas odczytu i zapisu talerze dysku wirują wokół własnej osi, natomiast głowice zapisujące i odczytujące po jednym dla każdego talerza przesuwają się nad powierzchnią dysku i czytają i zapisują dane na magnetyczną powłokę dysku. Głowice w czasie pracy dysku unoszą się dzięki sile aerodynamicznej (głowica jest odpychana od talerza podobnie jak skrzydło samolotu unosi maszynę) powstałej w wyniku szybkich obrotów talerza.
Pierwsze konstrukcje (do ok. 200MB) były wyposażone w silnik krokowy, stosowane również w stacjach dysków i stacjach dyskietek. Wzrost liczby cylindrów na dysku oraz konieczność zwiększenia szybkości dysków wymusił wprowadzenie innych rozwiązań. Najpopularniejszym obecnie jest tzw. voice coil czyli cewka, wzorowana na układzie magnetodynamicznym stosowanym w głośnikach. Umieszczona w silnym polu magnetycznym cewka porusza się i zajmuje położenie zgodnie z przepływającym przez nią prądem, ustawiając ramię w odpowiedniej pozycji. Dzięki temu czas przejścia między kolejnymi ścieżkami jest nawet krótszy niż 1 milisekunda a przy większych odległościach nie przekracza kilkudziesięciu milisekund. Układ regulujący prądem zmienia natężenie prądu, tak by głowica ustabilizowała jak najszybciej swe położenia w zadanej odległości od środka talerza (nad wyznaczonym cylindrem).
Informacja jest zapisywana na dysk przez przesyłanie strumienia elektromagnetycznego przez antenę albo głowicę zapisującą, która jest bardzo blisko magnetycznie polaryzowalnego materiału, zmieniającego swoją polaryzację (kierunek namagnesowania) wraz ze strumieniem magnetycznym. Informacja może być z powrotem odczytana w odwrotny sposób, gdyż zmienne pole magnetyczne powoduje indukowanie napięcia elektrycznego w cewce głowicy lub zmianę oporu w głowicy magnetyczno oporowej.
Obudowa chroni części napędu od pyłu, pary wodnej, i innych źródeł zanieczyszczenia. Jakiekolwiek zanieczyszczenie głowic lub talerzy może doprowadzić do uszkodzenia głowicy (head crash), awarii dysku, w której głowica uszkadza talerz, ścierając cienką warstwę magnetyczną.
Dysk twardy
Komputer może mieć podłączony więcej niż jeden dysk twardy, dyski można łączyć ze sobą za pomocą technologii RAID. Najczęściej wykorzystywane interfejsy dyskowe to IDE, SCSI, ATA oraz SATA.
Najpopularniejsi producenci dysków twardych: Fujitsu, Hitachi, IBM, Maxtor, Quantum, Samsung, Seagate, Western Digital.
Użytkownicy trafili tutaj szukając: dysk twardy, twardy dysk, dysk, dyski twarde, dysk hdd, dysk twardy hdd, dysk twardy komputera, dysk twardy zdjęcia, dysk twardy\, Dysk komputerowy